czwartek, 27 marca 2025 06:36
Reklama

Rok 2025 Rokiem Rodziny Pillarów

Podczas X Sesji Rady Miasta Starogard Gdański podjęto uchwałę w sprawie ustanowienia roku 2025 Rokiem Rodziny Pillarów. Za podjęciem uchwały głosowało dziewiętnastu obecnych na sesji radnych.
  • Źródło: UM Starogard
Rok 2025 Rokiem Rodziny Pillarów
Rodzina Pillarów. Zdjęcie wykonane w atelier J. Borkowskiego przy Podgórnej 2 w Starogardzie. Rok 1928. Rodzice Jan i Maria, dzieci (od lewej): Franciszek, Zygmunt, Artur, córki Halinka i Maria (Maniuta – zmarła w 1939, miała 16 lat) Fot. – archiwum: zbiory prywatne Piotra Szubarczyka

Rodzina Pillarów mieszkała w Starogardzie od pokoleń. W roku 1880 Michał Pillar – mistrz murarski i ciesielski, objął po ojcu rodzinne przedsiębiorstwo budowlane. W 1884 r. na terenie zakupionego gruntu pomiędzy ulicą Skarszewską i Gimnazjalną wybudował piętrowy dom mieszkalny, w którym wychowało się kilka pokoleń Pillarów. Nieruchomość stoi do dnia dzisiejszego.

Reklama

Jan Pillar – syn Michała, urodził się 10 lutego 1882 r. w Starogardzie. Z zawodu architekt, mistrz murarski, ciesielarski, po przedwczesnej śmierci ojca został zmuszony do objęcia przedsiębiorstwa po ojcu. W trakcie swojej działalności sprowadził maszyny do obróbki drewna z napędem elektrycznym, przy czym zatrudniał ponad 100 osób. Wśród znanych obiektów zaprojektowanych przez Jana można wyróżnić kościół w Rytlu, w Wygodzie oraz liczne domy w Starogardzie. Ze wszystkich kościołów najważniejszym był kościół św. Wojciecha w Starogardzie, wybudowany na planie bazyliki świętych Piotra i Pawła w Rzymie.

Pierwsza wojna światowa rzuciła go na front, z którego powrócił szczęśliwie. Jan Pillar prywatnie był szczęśliwym ojcem trzech synów: Franciszka, Artura i Zygmunta oraz dwóch córek Haliny i Marii. Swoje dzieci wraz z żoną Marią wychował na gorących patriotów.

Jako działacz społeczny był zaangażowany w dzieło odrodzenia Polski jeszcze przed decyzjami traktatu wersalskiego dotyczącymi Pomorza. Jego pasją było organizowanie pomocy ludziom ubogim i pokrzywdzonym przez los. Był organizatorem i pierwszym komendantem Straży Obywatelskiej w Starogardzie. Budował kolejne gmachy i obiekty – gmach starostwa w Gniewie, kilka mostów na rzekach Wierzycy i na Czarnej Wodzie oraz kościół w Pinczynie. Ponadto, w Hallerowie i w Wielkiej Wsi wybudował wille dla generała Józefa Hallera a w Helu, przy latarni morskiej, łazienki dla Związku Eksploatacji Wybrzeża Polskiego. Z generałem Hallerem – człowiekiem legendą na Pomorzu – wiązała go głęboka przyjaźń, a sam generał odwiedzał Starogard zarówno oficjalnie jak i prywatnie.

W listopadzie 1921 r. w związku z przeprowadzeniem wyborów do Rady Miejskiej i Magistratu starogardzkiego Jan Pillar został na wiele lat członkiem Magistratu. Pełnił funkcję radnego miejskiego i członka rady parafialnej. Od lutego 1922 r. został prezesem straży pożarnej, która nie tylko gasiła pożary, ale organizowała życie kulturalne i prace pożyteczne. W okresie międzywojennym działał społecznie w mieście, był m.in. komisarzem Pomorskiej Izby Rzemieślniczej, prezesem Związku Pracodawców, członkiem Rady Nadzorczej Banku Ludowego, a w 1921 r. został „królem kurkowym” i wiceprezesem Zarządu Bractwa Strzeleckiego.

Okrutny los rodziny
Wybuch wojny był katastrofą dla Pillarów. Rodzinę pozbawiono domu i przedsiębiorstwa, które przejął niemiecki träuhänder. Pozbawieni dachu nad głową korzystali z pomocy rodziny i byłych pracowników przedsiębiorstwa. Jan Pillar został wielokrotnie aresztowany i przetrzymywany, gdyż zaangażował się w działania patriotyczne. Został Mężem zaufania konspiratorów Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski”, której struktury istniały także w powiecie starogardzkim.

W dniu 15 czerwca 1944 r. został aresztowany przez gestapo i skierowany do obozu Stutthof, w którym w dniu 10 grudnia 1944 r. zmarł w wyniku skrajnego wyczerpania.
Artur Pillar urodzony w 1915 r. swoją młodość także poświęcił walce o wolność ojczyzny. Był zaangażowany w ruch konspiracyjny. Jako funkcjonariusz Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski” pod ps. „Rak” został komendantem powiatowym organizacji. Rozbudowywał struktury TOW „Gryf” w Starogardzie i powiecie starogardzkim. Organizował pomoc rodzinom więźniów obozów koncentracyjnych, jeńców wojennych oraz pomordowanych Polaków. Ponadto utrzymywał kontakty z innymi organizacjami i oddziałami partyzanckimi.

W październiku 1943 r. Artur Pillar został aresztowany przez gestapo. Początkowo przesłuchiwany w areszcie w Starogardzie, następnie w Gdańsku, po czym został przewieziony do obozu w Stutthof. Tam przebywał do czasu ewakuacji więźniów do Szwecji. Pomimo młodego wieku i zapewnienia odpowiedniej opieki medycznej zmarł w dniu 19 maja 1945 r. Pochowany został na cmentarzu w Malmö, a trzy lata później został nieoczekiwanie ekshumowany z grupą francuskich lotników do Francji. Do dzisiejszego dnia rodzinie nie udało się ustalić miejsca nowego pochówku.
W dokumentach podpisanych przez sturmbanführera SS, Jana Pillara i jego syna Artura scharakteryzowano jednoznacznie: „zawzięci Polacy; zostaną umieszczeni w obozie koncentracyjnym”.

Wzór cnót obywatelskich
Rodzina Pillarów jest wzorem cnót obywatelskich i może być wzorem dla każdego, szczególnie dla działaczy samorządowych. W związku z obchodzoną w dniu 10 grudnia 2024 r. 80. rocznicą śmierci Jana Pillara, chcąc zachować pamięć o rodzinie Pillar, Komisja Edukacji Rady Miasta Starogard Gdański zawnioskowała o podjęcie uchwały upamiętniającej starogardzkich bohaterów.

W związku z ustanowieniem roku 2025 Rokiem Rodziny Pillarów planuje się podjęcie szeregu działań edukacyjnych i społecznych, promujących rozbudzenie zainteresowań mieszkańców historią lokalną upamiętniającą rodzinę Pillarów.

Treść uzasadnienia uchwały: Biuro Rady Starogard Gdański.


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

16-17 05. 2025 - Festiwal Hevelka  2025 16-17 05. 2025 - Festiwal Hevelka 2025 W 2025 roku festiwal Hevelka świętuje swoje 10 lat! Z tej okazji szykujemy dla Was moc atrakcji. Tradycyjnie już zapraszamy w maju na stadion Polsat Plus Arena Gdańsk, aby rozsmakować się w polskich trunkach rzemieślniczych w towarzystwie doskonałego street foodu i miło spędzić czas.Gdańska Fundacja Kultury ponownie zorganizuje STREFĘ KULTURY z koncertami instrumentalnymi na trybunach, otwartymi dla wszystkich uczestników Hevelki. W tegorocznej ofercie artystycznej nie zabraknie improwizacji młodych gdańskich pianistów jazzowych, pojawi się także muzyka gitarowa. Główną atrakcję stanowić będą wieczorne pokazy artystyczne, łączące ze sobą muzykę i sztuki plastyczne - malowanie na piasku.GE3K Events jak zwykle zorganizuje obszerną STREFĘ GIER PLANSZOWYCH z mnóstwem planszówek i karcianek do wyboru, najlepszymi animatorami w Trójmieście, turniejami oraz konkursami. Pojawią się też premierowo atrakcje, jakich dotychczas na Hevelce nie było. Więcej informacji już niebawem!----------Czego można oczekiwać od Hevelki?- najlepszych piw rzemieślniczych od topowych browarów i wschodzących gwiazd sceny kraftowej;- premier i limitowanych piw, dostępnych tylko w kegach;- szerokiego wyboru piw bezalkoholowych i niskoprocentowych, aby każdy - również ten niepijący - znalazł coś dla siebie;- bogatej oferty wysokogatunkowych trunków innych niż piwo - destylatów, miodów, cydru;- licznych foodtrucków, serwujących różnorodną kuchnię, w których każdy znajdzie coś pysznego;- komfortu, który oferuje Polsat Plus Arena w postaci klimatyzowanej, wygodnej przestrzeni, wielu miejsc siedzących, odpowiedniego zaplecza sanitarnego i udogodnień dla osób z niepełnosprawnościami;- pewności, że żadna pogoda nie pokrzyżuje Wam planów, gdyż stadion daje schronienie przed ewentualnym deszczem, a jednocześnie umożliwia wypicie piwa na świeżym powietrzu, otwierając swoje przestronne trybuny.----------Godziny otwarcia:16.05.2025 - 16:00 - 00:0017.05.2025 - 14:00 - 00:00----------BILETY - sprzedaż online już niebawem!Ceny:- bilet 1-dniowy: 33 zł online lub 36 zł na miejscu,- bilet 2-dniowy: 46 zł online lub 50 zł na miejscu.W cenie biletu zawarty jest bonus do wyboru:- szklanka festiwalowa,- wsparcie Fundacji Hospicyjnej.Promocja: od 21.00 bilet jednorazowy bez bonusu – 15 zł. Obowiązuje przy zakupie biletów w kasach.Bilet wstępu na Hevelkę uprawnia również do korzystania z bogato wyposażonej Strefy Gier Planszowych i udziału w koncertach organizowanych w Strefie Kultury.Gdańsk, Polsat Plus Arena Gdańsk, ul. Pokoleń Lechii 1, pomorskieData rozpoczęcia wydarzenia: 16.05.2025
Reklama
KOMENTARZE
Autor komentarza: KaśkaTreść komentarza: Obwodnicy nie ma i nie będzie tak jak nie ma przejazdów pod torami i nowego wiaduktu w Starogardzie.Data dodania komentarza: 16.02.2025, 06:32Źródło komentarza: WAŻNE: Duże zainteresowanie budową obwodnicy Starogardu Gdańskiego. Wpłynęło 12 ofertAutor komentarza: Stanisław SierkoTreść komentarza: ... każda promocja pięknych miejsc Kociewia, a szczególnie miejsc NAJBLIŻSZYCH naszym sercom i najbliższych odległościowo jest CENNA ... brawo ... liczę na kontynuację ... pozdrawiam wszystkich aktualnie pracujących w Wydawnictwie Pomorskim ... Stanisław Sierko, były redaktor naczelny "Gazety Kociewsakiej" ...Data dodania komentarza: 14.02.2025, 20:42Źródło komentarza: Historia i dziedzictwo Borów Tucholskich – niezwykłe miejsca, które warto odwiedzićAutor komentarza: SYGNALISTATreść komentarza: NAWROCKI NIE NADAJE SIĘ NA PREZYDENTA TO JAK NIKODEM DYZMA MIAŁ BYĆ PREMIEREMData dodania komentarza: 14.02.2025, 09:43Źródło komentarza: [GALERIA ZDJĘĆ] Karol Nawrocki – obywatelski kandydat na prezydenta w Tczewie. Przywitany przez tłum tczewian, wyborców z Kociewia, ale też Żuław i Powiśla!Autor komentarza: DjTreść komentarza: Szkoda, że f-sz czynni e służbie ten dzień obchodzą jak każdy inny. Każda formacja dostaje nagrody na swoje święto, ale to SW stan umysłuData dodania komentarza: 13.02.2025, 22:43Źródło komentarza: Święto Tradycji Służby Więziennej - spotkanie z emerytowanymi funkcjonariuszamiAutor komentarza: Duda AndriuTreść komentarza: Bla bla bla nudyData dodania komentarza: 11.02.2025, 22:11Źródło komentarza: O polityce, wyborach i haniebnej wypowiedzi minister Nowackiej. Felieton Piotra SzubarczykaAutor komentarza: KaśkaTreść komentarza: Same bzdety. Propaganda jak to jest dobrze za rządów PO. Ściema.Data dodania komentarza: 11.02.2025, 04:57Źródło komentarza: Inwestycje w gminach powiatu starogardzkiego (cz. 2)
Reklama
Reklama
Reklama