Kiedy wywóz odpadów jest nielegalny?
Najczęściej mamy do czynienia z odpadami komunalnymi. Generujemy je każdego dnia, korzystając ze wszystkich niezbędnych do życia produktów – żywności, chemii gospodarczej, środków higienicznych, itp. Śmieci, zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami, podlegają segregacji i umieszczane są w oznakowanych odpowiednimi kolorami pojemnikach. Wywóz śmieci komunalnych odbywa się cyklicznie na podstawie umowy zawartej ze wspólnotą mieszkaniową, a opłaty regulowane są przez mieszkańców najczęściej wraz z pozostałymi opłatami – za czynsz i media. Właściciele domów jednorodzinnych regulują je indywidualnie.
Niecodziennymi odpadami są budowlane, remontowe i wielkogabarytowe. Odpadami budowlanymi są między innymi: gruz, ceramika, elementy drewniane, metalowe, szklane i z tworzyw sztucznych. Natomiast do odpadów wielkogabarytowych zalicza się duże fragmenty gruzu i większe odpady budowlane (np. uszkodzone płyty wiórowe lub kartonowo-gipsowe, legary, itp.), a także elementy wyposażenia, jak stare meble. Tego rodzaju odpadów nie wolno umieszczać w pojemnikach na zwykłe odpady komunalne. Można je własnym sumptem odstawić do PSZOK (Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych) lub zamówić jednorazowy wywóz śmieci w jednej z firm realizujących tego typu usługi.
Każdy inny sposób pozbycia się odpadów, niż podane wyżej, jest nielegalny. Jeżeli zatem wywieziemy śmieci i porzucimy je np. w lesie, na polu, utopimy w zbiorniku wodnym lub zostawimy w innym miejscu, które nie jest do tego przeznaczone – mamy do czynienia z nielegalnym wywozem, który podlega określonym sankcjom. W Polsce nielegalny wywóz i utylizacja odpadów stanowi wykroczenie, za które przewidziane są kary według Kodeksu wykroczeń.
Co grozi za nielegalny wywóz odpadów?
Za niezgodne z prawem gospodarowanie odpadami art. 24 Kodeksu wykroczeń przewiduje mandat karny w wysokości do 5 tys. złotych, w zależności od ilości odpadów i ich rodzaju. Nie jest to jedyny zapis penalizujący; Według art. 117 tegoż kodeksu zabronione jest, nawet na własnej posesji, składowanie luzem gruzu i innych odpadów. Jest to bowiem sprzeczne z zasadą utrzymywania ładu i porządku na własnym terenie. Mandat karny za takie składowanie odpadów wynosi 1500 zł.
Art. 162 § 1 Kodeksu Wykroczeń brzmi: Kto w lasach zanieczyszcza glebę lub wodę albo wyrzuca do lasu kamienie, śmieci, złom, padlinę lub inne nieczystości, albo w inny sposób zaśmieca las, podlega karze grzywny albo karze nagany. Jeżeli zatem odpady i wszelkie nieczystości zostaną wywiezione i porzucone w miejscu do tego nieprzeznaczonym, zostanie to potraktowane jako tworzenie i utrzymywanie nielegalnego wysypiska śmieci. Każde dzikie wysypisko jest niebezpieczne dla ludzi i zwierząt, ponadto może zanieczyścić powietrze i miejscowe wody gruntowe. Jeżeli do tego porzucone w ten sposób odpady zaliczane są do niebezpiecznych (zawierają toksyczne substancje), istnieje ryzyko skażenia środowiska. Osoba, która dopuściła się tego wykroczenia, prawdopodobnie zostanie zobowiązana, poza zapłaceniem kary grzywny, do naprawienia szkody, a więc uprzątnięcia na własny koszt dzikiego wysypiska.
Kary dodatkowe grożą również za wyrzucanie niedozwolonych odpadów do pojemników osiedlowych, gdzie umieszcza się śmieci komunalne. Jeżeli nielegalnie wyrzucone śmieci przyczynią się do poniesienia szkody przez firmę, która obsługuje wywóz (np. uszkodzenie pojazdu lub linii sortującej), firma ta może obciążyć lokatorów kosztami naprawy, a wspólnota mieszkaniowa – dodatkową opłatą. Należy pamiętać, że większość osiedli mieszkaniowych wyposażona jest w monitoring i można bez trudu zidentyfikować sprawcę.
Opłaca się wywozić legalnie
Wywóz gruzu, odpadów budowlanych, wielkogabarytowych i wszelkich innych, których nie wolno wyrzucać do pojemników na odpady komunalne, najlepiej zlecić specjalistycznej firmie. W miastach istnieją Punkty Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK), gdzie można takie odpady odstawić we własnym zakresie. Jest to jednak dość kłopotliwe logistycznie (wynajęcie pojazdu z kierowcą na konkretny dzień, bez pewności, czy PSZOK przyjmie wszystko), czasochłonne i w końcowym rozrachunku bardziej kosztowne niż skorzystanie z usług firmy, która podstawi kontener na śmieci, po napełnieniu odbierze go i wywiezie całkowicie zgodnie z prawem na legalne wysypisko. Przykładem takiej firmy jest gruz-alibaba.pl.
Przed zamówieniem usługi należy oszacować ilość śmieci, jakie mają zostać wywiezione, aby można było podczas rozmowy zamówić odpowiedniej pojemności kontener na odpady. Firmy usługowe zazwyczaj dysponują pojemnikami różnej wielkości. Ważne: warto zasięgnąć informacji, jak odpady mają być posegregowane; ma to znaczenie przy ustalaniu ceny za wywóz.